Είναι όταν για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν υπράχει επαρκής ξεκούραση, η έλλειψη της οποίας οδηγεί στην παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από επίμονη εξάντληση. Η καταπόνηση προκαλεί αυξημένη έκκριση ορμονών του stress (π.χ. γλυκοκορτικοειδή κατεχολαμίνες), αύξηση της αρτηριακής πίεσης, αύξηση της καρδιακής παροχής και έκλυση ταχυκαρδίας.
Η υπερκόπωση συχνά σχετίζεται με την αδιάκοπη εργασία και το στρες της καθημερινότητας. Ωστόσο υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που δύνανται να οδηγήσουν σε υπερκόπωση. Τέτοιοι παράγοντες είναι: πιεστικές καταστάσεις ή μεγάλες αλλαγές (εγκυμοσύνη, μητρότητα κ.λπ.), αλλά και κακές συνήθειες, όπως η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, τα ξενύχτια και η κακή διατροφή.
Συμπτώματα της υπερκόπωσης είναι συνήθως συνδυασμός των εξής:
1. Έντονο αίσθημα επίμονης απογοήτευσης
2. Δυσκολία "καθαρής" σκέψης
3. Αποφυγή ευθυνών
4. Παρατεταμένο stress και άγχος
5. Στεγνά χείλη
6. Σχεδόν καθημερινά πονοκέφαλος
7. Αρρωσταίνετε πιο συχνά
8. Νιώθετε διαρκώς κόπωση
9. Αλλαγές στην όρεξη και τις συνήθειες του ύπνου
10. Έντονο το αίσθημα της μοναξιάς
11. Αρνητικές σκέψεις (αίσθημα αποτυχίας και αυτοαμφισβήτησης)
12. Απάθεια και έλλειψη ικανοποίησης
13. Τρώτε υπερβολικά ή καπνίζετε πολύ ή πίνετε πολύ ή και τα τρία μαζί
14. Τριχόπτωση
15. Λαχανιάζετε ακόμα κι αν δεν κάνετε κάποια έντονη σωματική δραστηριότητα
16. Έχετε κουρασμένα μάτια
17. Αλλαγές στην όρεξη
18. Μειωμένη ερωτική επιθυμία
Δεν υπάρχει μια μοναδική θεραπεία για την κόπωση. Σε περίπτωση που τα αίτια είναι ιατρικής φύσεως, επισκεφτείτε τον γιατρό σας. Κλείστε ένα ραντεβού για να αποκλείσετε λοιμώξεις, ασθένειες, ανεπάρκειες βιταμινών και άλλες καταστάσεις υγείας. Επιπλέον, συζητήστε σχετικά με τυχόν αγωγή που λαμβάνετε προκειμένου να βεβαιωθείτε ότι δεν οφείλεται στα συμπτώματα.
Σαφώς είναι σημαντικό το άτομο να ανατρέξει βοήθεια και να συμβουλευτεί τον γιατρό του προτού προβεί σε κάποια θεραπεία. Κάποιοι γιατροί, ανάλογα με το αν τα συμπτώματα είναι κυρίως σωματικά η κυρίως ψυχικά, ανατρέχουν και στις αντίστοιχες μεθόδους αντιμετώπισης. Οι γιατροί μπορεί να συστήσουν την αναζήτηση συμβουλευτικής ή ψυχοθεραπείας, όπως γνωστικοσυμπεριφορικής θεραπείας.
Οι ακόλουθες τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής και τη διατροφή μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση, αν αποκλείσουν οι γιατροί τα οργανικά αίτια:
- Βελτίωση των συνηθειών του ύπνου και επάρκεια ύπνου: στόχος είναι επτά έως εννέα ώρες ύπνου κάθε βράδυ.
- Κανονική άσκηση και εξισορρόπηση άσκησης και δραστηριότητας: Η τακτική άσκηση είναι ζωτικής σημασίας για έναν υγιεινό τρόπο ζωής.
- Περιορισμός καφεϊνης και επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού: ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή για τη διατήρηση σταθερού σωματικού βάρους
- Αποφύγετε τις τοξίνες
- Λήψη συμπληρωμάτων διατροφής αν κρίνεται αναγκαίο
- Θέσπιση ρεαλιστικών στόχων για το φόρτο εργασίας και καλός προγραμματισμός της εργασίας
- Διαχειριστείτε το άγχος: Εξεύρεση χρόνου για χαλάρωση, διαλογισμό και γιόγκα. Ανίχνευση και διαχείριση στρεσογόνων παραγόντων, όπως για π.χ επίλυση προβληματικών σχέσεων Αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ, νικοτίνης και παράνομων ουσιών
